Στην είσοδο του Κτηρίου
Την τελευταία ημέρα του Μαρτίου τα δύο τμήματα της Έκτης Τάξης πραγματοποίησαν εκπαιδευτική επίσκεψη σε έναν ιστορικό χώρο μνήμης στην καρδιά της Αθήνας, στο κτήριο της οδού Κοραή 4.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατεβαίνοντας με το πούλμαν στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου μιλήσαμε για λίγο στους μαθητές μας για την ιστορία των κτηρίων της Τριλογίας της Αθήνας, κάνοντας μια σύντομη αναφορά στην αξία αυτού του οικοδομικού τετραγώνου για την ιστορία της πρωτεύουσας και όχι μόνο.
Η Τριλογία της Αθήνας: Εθνική Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία
Σύνθεση του Μόραλη στο σταθμό Πανεπιστήμιο του μετρό της Αθήνας
Συνειδητά, επιλέξαμε να περάσουμε την οδό Πανεπιστημίου υπόγεια, τόσο για λόγους ασφαλείας όσο για να μιλήσουμε στους μαθητές για την ξεχωριστή φυσιογνωμία κάθε σταθμού του Μετρό της Πρωτεύουσας.
Στις 11 Ιουνίου 1936 ξεκινούν οι εργασίες ανέγερσης από τους αρχιτέκτονες Α. Μεταξά και Ε. Κριεζή και ολοκληρώνονται στις 30 Δεκεμβρίου του 1938, σε μια πανηγυρική τελετή.
Αν και -όπως είναι φυσικό- δεν έχουν φτάσει ακόμη εκεί στην ύλη της Ιστορίας τους, είχαμε μιλήσει για την ιστορία του κτηρίου σε ένα ημερήσιο αφιέρωμα στην επέτειο Απελευθέρωσης της πόλης των Αθηνών στις 12 Οκτωβρίου.
Τα γερμανικά στρατεύματα στις 6 Μαΐου, προχώρησαν στην επίταξη του κτηρίου της οδού Κοραή καθώς και σε ολόκληρη την επίπλωσή του
Αν κάποιος περάσει σήμερα από τον πεζόδρομο της Κοραή, μία μικρή πόρτα, που χάνεται ανάμεσα στα φώτα του Άστυ και των καφέ, είναι το μοναδικό στοιχείο που μαρτυρά ότι το κτήριο με τον αριθμό 4 έχει μία μεγάλη και έντονη ιστορία να διηγηθεί. Η πόρτα αυτή θα σε οδηγήσει σήμερα στους χώρους ιστορικής μνήμης 1941 -1944, την περίοδο που οι κατακτητές χρησιμοποιούσαν τον χώρο αυτό για την κράτηση και τον βασανισμό πατριωτών.
Ανοίγοντας την πόρτα της Μνήμης παρέα με τους μαθητές μας…
Στο Μέγαρο ήταν εγκατεστημένες πλέον διάφορες υπηρεσίες των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής και η Kommandatur. Στην κορυφή κυμάτιζε ο αγκυλωτός σταυρός και τα υπόγεια αντιαεροπορικά καταφύγια μετατράπηκαν σε φυλακές.
… έξι μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης
Στα δύο υπόγεια (έξι μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης) οι μηχανικοί Ε. Κριεζής και Α. Μεταξάς είχαν κατασκευάσει τα πιο σύγχρονα αντιαεροπορικά καταφύγια, με μεταλλικές πόρτες (γερμανικής προέλευσης) που έκλειναν αεροστεγώς, αλλά και επικοινωνία μεταξύ των 2 ορόφων με εσωτερικό κλιμακοστάσιο, γεγονός που διευκόλυνε τον κατακτητή. Τα κρατητήρια ήταν κυρίως κέντρα μεταγωγών. Οι κρατούμενοι μεταφέρονταν συνήθως στις φυλακές Αβέρωφ, στα γερμανικά στρατοδικεία, σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε καταναγκαστικά έργα ή σε τόπους εκτελέσεων.
Με τις μεταλλικές άκρες των κορδονιών γράφεται η Ιστορία, αυτό προξένησε εντύπωση στους μαθητές μας…
Στους χώρους αυτούς κρατήθηκαν πολλοί Έλληνες πατριώτες αλλά και κάποιοι Γερμανοί και Ιταλοί αντιφασίστες, ενώ “πέρασαν” πολλοί Έλληνες πολίτες κάθε ηλικίας, μέχρι και παιδιά 14 ετών, για ασήμαντα παραπτώματα. Σε όλη την έκταση των τοίχων του δευτέρου και σε περιορισμένο τμήμα του πρώτου υπογείου οι κρατούμενοι έγραφαν ή χάραζαν με όποιο αιχμηρό αντικείμενο είχαν στη διάθεσή τους μηνύματα, ονόματα, χρονολογίες και σχέδια (ανθρώπινες φιγούρες, καράβια, τραμ, αυτοκίνητα κ.λ.π), κληροδοτώντας στις επόμενες γενιές ανεξίτηλη την ιστορική μνήμη. Οι Γερμανοί έβαφαν επανειλημμένα τους τοίχους, οι οποίοι κάθε φορά ξαναγέμιζαν με μηνύματα.
Σημείωσα δύο, γιατί προφανώς δεν επιτρέπεται η φωτογράφιση.
Δ. Μωραΐτης: “24 ώρες χωρίς φαΐ και χωρίς νερό. Μόνο μυρίζοντας γιασεμί”
Μαυρίκιος Ν. Μαλεύρης: (Τελειόφοιτος Ιατρικής) “Αδίκως φυλακισθείς… Μαρτύρια Ιεράς Εξετάσεως. Εισήλθα 15-12-’42, Έξοδος διά Αβέρωφ, 10-01-43”
ΝΕΡΟ….
Οι μαθητές μας με περισσή προσοχή για την ηλικία τους παρακολούθησαν την αφήγηση της υπευθύνου του μνημείου, έθεσαν ερωτήσεις και εξέφρασαν όλα όσα τους έκαναν εντύπωση σε αυτό το συγκλονιστικό ταξίδι Ιστορίας…. Ερωτήσεις με την Ματιά και την Καρδιά ενός Παιδιού, όπως: “Εάν τους άφηναν να βλέπουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα στις γιορτές;” αλλά και πιο διερευνητικές, όπως: “Ποιοι ήταν εκείνοι που κατέληγαν εδώ; Τι έπρεπε να είχαν κάνει;”
Τα ακιδογραφήματα και οι επιγραφές των κρατουμένων στις μεταλλικές πόρτες, στους τοίχους και τα παράθυρα. Κείμενα, ονόματα, χρονολογίες, σκίτσα … Η Ιστορία γράφεται παντού!!!
Αντί Επιλόγου στο βιβλίο Επισκεπτών ένας από τους μαθητές μας έγραψε: “Για πόσα θαυμαστά πράγματα είναι γεννημένος ο Άνθρωπος…”
Ο Αγώνας της Μνήμης ενάντια στη Λήθη είναι Αγώνας Επιβίωσης!
Σας προτρέπουμε να έρθετε είτε ιδιωτικά είτε με τους μαθητές σας! Εμείς θα το επαναλάβουμε και του χρόνου! Γιατί ο Αγώνας της Μνήμης ενάντια στη Λήθη είναι Αγώνας Επιβίωσης!
πηγή: http://www.korai4.gr/ (για πληροφορίες, φωτογραφίες)